สีขาวติด Overprint
กับดักร้ายของงานพิมพ์

ในการเตรียมไฟล์สำหรับงานสิ่งพิมพ์ นักออกแบบส่วนใหญ่หากไม่เข้าใจกระบวนการพิมพ์ ปัญญาก็จะเกิดตามมาทีหลังหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสี ภาพ การเผื่อเจียน หรือไม่ก็กราฟฟิคส์บางตัวที่ไม่สามารถรองรับในงานพิมพ์ ในบทนี้เราจะมาคุยกันในเรื่องของสีขาวติด Overprint

สีขาวติด Overprint เป็นอย่างไร?

ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจในคุณสมบัติของโปรแกรม Ilustrator กัน ในเมนู windows จะมีคำสั่งหนึ่งที่ชื่อว่า Attributes ในคำสั่งนี้มีคุณสมบัติให้ออฟเจ็คที่เราเลือกทำการพิมพ์ทับหรือว่าจะเจาะ ในคำสั่งนี้ยังระบุได้อีกว่าจะให้เจาะเฉพาะในส่วนของ Fill หรือ Stroke ซึ่งในส่วนนี้หลายท่านคงจะทราบแล้วว่า fill กับ stroke แตกต่างกันอย่างไรจึงไม่ได้กล่าวถึงอีก

แล้วสีขาวติด Overpirnt ได้อย่างไร? ในงาน Design นักออกแบบอาจจะไม่ได้คำนึงถึงผลกระทบในกระบวนการพิมพ์มากนัก การใส่สีขาวติด Overprint ส่วนใหญ่แล้วเกิดขึ้นโดยไม่ได้ตั้งใจ เมื่อขาวติด Overprint แล้วจะสามารถตรวจสอบได้หรือไม่ คำตอบก็คือ หากดูที่หน้าจอคอมพิวเตอร์ทั่วไปเราไม่สามารตรวจสอบได้ แต่ถ้าลองเข้าไปที่เมนู View แล้วเลือกที่ Overprint View ก็จะรู้ได้ว่าจุดใดบ้างที่ติด Overprint นี่จึงเป็นวิธีการเช็คโอเวอร์ปรินท์เบื้องต้นได้

แต่ปัญหาที่เกิดก็คือว่าจุดที่เราไม่ทันได้ระวังหรือเล็กเกินไป จนหลุดรอดสายตาของเราไปได้ มักจะเกิดปัญหา เพราะในส่วนของกระบวนการพิมพ์ คิวซีที่ทำหน้าที่ตรงนี้ก็ตรวจสอบได้ยากเช่นเดียวกัน ดังนี้จุดเล็ก ๆ แบบนี้จึงมักจะหลุดไปถึงพิมพ์และเกิดเป็นปัญหากับทางลูกค้าอยู่บ่อย ๆ

จริง ๆ แล้วคุณสมบัติของขาว Overprint นี้ Adobe เพิ่งจะพัฒนาแรก ๆ เลยคือ Version9 เพราะผู้เขียนจำได้ว่าใน Iilustrator 8 นั้นทำขาว Overpint ไม่ได้ พอเป็น 9, 10 แล้วก็ Cs ไปจนถึงเวอร์ชั่นปัจจุบันคุณสมบัติดังกล่าวก็ไม่ได้ถูกถอดออกไป

ปัญหาที่มักเกิดกับนักออกแบบและผู้ผลิตงานพิมพ์ก็คือ สีขาวที่ติดโอเวอร์ปรินท์ในไฟล์ สามารถพิมพ์ออกมาได้อย่างถูกต้องกับเครื่องปรินท์ธรรมดาทั่วไป เพราะเครื่องปรินท์เหล่านี้ไม่มีคุณสมบัติในการรองรับกับ Overprint ซึ่งไม่เหมือนกับเครื่องปรินท์หรือเครื่องพิมพ์ของผู้ผลิตงานพิมพ์ ที่มีคุณสมบัติรองรับการพิมพ์ทับ เพราะเป็นการจำลองงานพิมพ์จริงได้

ดังนั้นภาระส่วนใหญ่จึงต้องตกอยู่กับผู้ผลิตงานพิมพ์ จะต้องคอยตรวจสอบกับต้นฉบับอย่างละเอียดและถูกต้อง



ภาพซ้าย คือ อาร์ตที่ถูกต้อง ไฟล์พรินท์เครื่องปรินท์ธรรมดาที่ไม่รองรับ Overprint ก็จะเห็นตัวหนังสือเจาะขาว แต่เอาไฟล์เดียวกันไปปรินท์บนเครื่องพรินท์ที่รองรับ Overprint ตัวหนังสือสีขาวที่ติด Overprint อยู่ก็จะหายไป

ขาว Overprint ภัยร้ายเงียบ ของงานพิมพ์

สำหรับคุณสมบัติการพิมพ์ทับของเครื่องปรินท์นั้น จะถอดออกก็ได้ แต่ก็จะไปส่งผลกระทบกับออฟเจ็คอื่น ๆ ที่ตั้งใจให้พิมพ์ทับไว้ด้วย เช่นเดียวกับเครื่อง ImageSetter รุ่นใหม่ ๆ หรือเครื่อง CTP ล่าสุด ก็สามารถปลดขาว Overprintได้ บางเครื่องเซ็ตให้หยุดทำงานทันทีหากเจอขาว Overprint ในไฟล์

แต่กระนั้นความผิดพลาดก็ยังเกิดขึ้น เพราะอาจจะเกิดขึ้นกับตัวหนังสือเล็ก ๆ บางตัวในหนังสือหน้าใดหน้าหนึ่งก็ได้ ซึ่งก็เป็นเรื่องยากในการตรวจสอบ ดังนั้นสิ่งสำคัญก็คือ หากต้นน้ำดี ปลายน้ำก็ต้องดีตามด้วย เช่นเดียวกัน ไฟล์งานที่สมบูรณ์เรียบร้อย ก็จะทำให้งานออกมาสมบูรณ์เรียบร้อยเช่นเดียวกัน